Cây kim cương có tên khoa học là Anoectochilus spp, là
loài thực vật quý hiếm thuộc nhóm IA, nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì
mục đích thương mại. Thân cây bò ôm phủ trên những phiến đá hoặc những
nơi có lớp đất mùn dày trên các ngọn núi cao. Lá cây óng ánh như kim
cương nên người dân quen gọi là cây lá nhung, lan kim tuyến, lan gấm…
Cạn kiệt
Chúng tôi theo anh A Phong ở xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ
Rông vào núi Ngọc Linh để tìm cây kim cương. Từ xã Ngọc Lây, mất gần nửa
ngày vượt rừng, lội suối, vừa đi vừa chạy vì sợ vắt đốt, chúng tôi cũng
đã đến được lưng chừng núi Ngọc Linh cao chót vót, nơi còn sót lại rất
ít cây kim cương. Sau hơn nửa giờ chui rúc dưới tán cây rừng, chúng tôi
phát hiện 8 cây kim cương mọc bên gốc một cây cổ thụ. Anh A Phong nhẹ
nhàng nhổ các cây kim cương cho vào túi rồi tiếp tục mở rộng khu vực tìm
kiếm. Sau một ngày lục lọi khắp các khu rừng Ngọc Linh, anh A Phong tìm
được tổng cộng 38 cây kim cương.
Anh A Phong tìm kiếm cây kim cương trên lưng chừng núi Ngọc Linh
|
Anh A Phong cho biết: Không hiểu sao thời gian gần đây,
thương lái tới tận làng hỏi mua cây kim cương với giá rất cao. Nhiều
người đã bỏ việc nương rẫy lên rừng tìm cây kim cương. Năm ngoái, trung
bình mỗi ngày anh tìm được 1 kg cây tươi, bán cho các thương lái được
500.000 đồng. Năm nay, giá 1 kg cây tươi lên đến 1 triệu đồng nhưng rất
khan hiếm. “Vừa rồi tôi và mấy người cùng xã phải lên tận đỉnh núi Ngọc
Linh tìm mất 3 ngày nhưng chỉ được hơn 2 kg” - anh A Phong cho biết.
Rời Tu Mơ Rông, chúng tôi về xã Hiếu, huyện Kon Plông,
nơi có rất nhiều người thường xuyên vào rừng tìm cây kim cương. Ông Đinh
Xuân Rường, trưởng thôn Vigơlơng, xã Hiếu, cho biết: Chính quyền xã,
huyện cũng nhắc nhở không cho người dân vào rừng lấy cây kim cương nhưng
loài cây này đã cho người dân nơi đây nguồn thu nhập đáng kể, vì thế
không ngăn được họ. Trong thôn hiện có 96 hộ dân, từ tháng 9 đến tháng
11 hằng năm, tất cả lại kéo nhau vào rừng tìm cây kim cương.
Có bao nhiêu mua bấy nhiêu
Khoảng 4 năm lại đây, cứ vào dịp từ tháng 9 đến tháng
11, nhiều người dân ở huyện Tu Mơ Rông và Kon Plông lại đổ xô lên rừng
tìm cây kim cương. Dù chưa ai biết giá trị thực sự của loại cây này
nhưng với việc thương lái vào tận nhà, hỏi mua giá cao đã khiến hàng
trăm hộ gia đình không quản nguy hiểm vào tận rừng sâu săn tìm, khiến
cho loài thực vật quý hiếm này đứng trước nguy cơ bị tuyệt diệt. Không
chỉ vậy, loài cây này thường sống ở những khu vực rừng nguyên sinh, rất
nhiều rắn độc, thời điểm lấy cây kim cương lại thường xảy ra lũ quét nên
rất nguy hiểm. Năm 2010, hai chị em Y Linh và Y Liang, ở xã Măng Cành,
huyện Kon Plông, vào rừng tìm cây kim cương đã bị lũ cuốn trôi.
Chị Nguyễn Thị Tâm, chủ cửa hàng tạp hóa ở xã Ngọc Lây,
huyện Tu Mơ Rông, cho biết: “Vài năm gần đây, rất nhiều người ở TP Kon
Tum, tỉnh Kon Tum và tỉnh Quảng Nam lên đây hỏi mua cây kim cương. Tôi
hỏi mua để làm gì, họ nói không biết vì họ mua về bán lại cho các thương
lái Trung Quốc. Nghe đâu bên Trung Quốc mua về làm thuốc chữa bệnh ung
thư. Không biết lá kim cương có công hiệu như thế nào nhưng bán bao
nhiêu người ta cũng mua”.
Bà Nguyễn Thị Thu Diễm, ngụ xã Pờ Ê, Kon Plông, một
người buôn bán cây kim cương chuyên nghiệp nói: “Đối với loại kim cương
mọc trên đất sẽ thu mua với giá từ 1 triệu - 1,2 triệu đồng/kg cây tươi;
còn kim cương mọc trên đá, giá chỉ 250.000 đồng/kg.
Mỗi ngày mua được vài chục ký. Mình thu được bao nhiêu các thương lái người Trung Quốc và Đài Loan đến mua hết. Không chỉ bán cây kim cương tươi, tôi còn sấy khô để gửi đi Trung Quốc, Hàn Quốc bán với giá 100-120 triệu đồng/kg”.
Mỗi ngày mua được vài chục ký. Mình thu được bao nhiêu các thương lái người Trung Quốc và Đài Loan đến mua hết. Không chỉ bán cây kim cương tươi, tôi còn sấy khô để gửi đi Trung Quốc, Hàn Quốc bán với giá 100-120 triệu đồng/kg”.
Nghiêm cấm khai thác
Tại hội nghị toàn quốc ngành kiểm lâm vào
ngày 23-11 vừa qua, Lãnh đạo Tổng cục Lâm nghiệp đã có chỉ đạo các tỉnh
Tây Nguyên tăng cường kiểm tra, giám sát và ngăn chặn tình trạng người
dân khai thác cây kim cương ở khu vực này. Đồng thời, các địa phương
khác có loài cây này cũng tăng cường vào cuộc bảo vệ. Cây kim cương là
thực vật nguy cấp quý hiếm thuộc nhóm IA, vì vậy nghiêm cấm việc khai
thác vì mục đích thương mại. “Việc khai thác theo kiểu hủy diệt sẽ ảnh
hưởng đến đa dạng sinh học, làm suy giảm nguồn gien. Bộ NN-PTNT đang
cùng các địa phương có biện pháp bảo vệ và tuyên truyền bà con nhận biết
rõ giá trị để cùng bảo tồn” - một vị lãnh đạo nhấn mạnh.
B.Trân
|
Cao Nguyên
Người lao động
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét